Jan Ducheyne
het leven(swerk) zoals het is
De Sprekende Ezels begon als een avontuur waar ik op mijn fiets sprong in Oostende en ging optreden in Antwerpen in het toenmalige café De Scène op vraag van Stijn Vranken. Zoveel jaar later vroeg Stijn mij of ik een editie van De Sprekende Ezels op touw wilde zetten in Brussel. Het begon in de Kafka, vervolgens één jaar in de Lava en ondertussen al meer dan tien jaar in café De Monk. De Sprekende Ezels is een begrip, en bestaat ondertussen in tal van steden. In 2018 heeft Jan Ducheyne Partij Voor De Poëzie opgericht, meer info hieronder. Fluxenberg is de uitgeverij waar ik samen met Johan Wambacq & Bernard van Eeghem actief in ben, een DIY-uitgeverij die ondertussen een aardig fonds heeft opgebouwd. Ook Toevallig Aan Zee & De Oplichters zijn ideeën waar hieronder meer info over te vinden is.
Verder is niet alles, maar toch wel veel mogelijk. Zo ben ik wel te vinden voor samenwerkingen, zo met andere mensen. Meestal ben ik dan de dichter in die samenwerking. Zoals bijvoorbeeld met Dichters van Wacht & Klimaatdichters. Of met organisaties zoals het Massereelfonds, het Vermeylenfonds of Handelsreizigers in ideeën of andere organisaties/bedrijven die een gedicht of tekst geschreven willen hebben. Al heb ik uiteraard ook ervaring als programmator & host (De Sprekende Ezels, Jazz Middelheim, Toevallig Aan Zee, Partij Voor De Poëzie enz.) Zo lang ik zie wat ik kan doen als dichter, schrijver zie ik het zitten om samen te werken, een schrijf- of poëzieperformance opdracht uit te voeren. Zoals bijvoorbeeld voor Europalia (de laatste trein). Of zoals het gedicht voor op de troostplekken dat ik schreef voor Ferm. Zo lang ik maar niet teveel dien te vergaderen, en al helemaal niet via zoom. Vergaderen op een terras in de zon, of in de zomer aan de kabine, dat vind ik wel prima.
De Sprekende Ezels
De Sprekende Ezels is al meer dan twintig jaar een experimenteel laagpodium voor poëzie, woord, muziek, comedy, hamsterslingeren... Alles wat je binnen 10 minuten voor elkaar krijgt op één van onze podia en geen lelijke vlekken achterlaat is welkom. Over mooie vlekken kan onderhandeld worden. Dat is wat Stijn Vranken, de 'founding father' van De Sprekende Ezels er over te zeggen heeft. En ik sluit mij daar helemaal bij aan.
De Sprekende Ezels is er voor iedereen.
De Sprekende Ezels is géén wedstrijd.
Er zijn maandelijkse edities in diverse steden, telkens in schitterende cafés.
In Brussel ben ikzelf de stalmeester, en is het elke laatste woensdag van de maand van dattum in café De Monk.
In Antwerpen vinden de maandelijkse edities plaats in de Boekowski, en daar zorgt Stijn Vranken zelve voor de presentatie, net als in Leuven in Café Libertad.
In Gent is Bar Mirwaar de thuishaven van het podium, onder de vleugels van Hanna Desmet. In Turnhout is café Chaos de place to be. De naam van de gastheer daar ben ik vergeten. Ik heb die kerel ook nog nooit ontmoet. Maar soit.
Ondertussen zijn er ook al twee scheurkalenders van de Sprekende Ezels,
een podcast én een aantal spraakmakende livestreams.
In normale tijden is er in de zomer ook een De Sprekende Ezels Deluxe Editie. Daarin selecteren we wie het in onze ogen waard is om daarmee edities op touw te zetten in plaatsen waar we door het jaar niet komen zoals in Watou, Oostende, Leuven, Antwerpen (in de programmatie van zomerfestivals dan bijvoorbeeld) enz.
Partij Voor De Poëzie
De Partij voor de Poëzie is een partij met slechts één programmapunt: Meer poëzie. Altijd. Overal.
Een los-vast collectief van meer dan 50 dichters van bij het begin ondersteund door VONK&Zonen.. Grote namen, beginnende schrijvers, iedereen gelijk, iedereen anoniem. Samen schrijven ze op regelmatige basis een ‘Signaalgedicht’.Een moderne kettingbrief waarbij elke dichter voortschrijft op de impulsen van de vorige regels en waaruit poëzie steeds veelmondig spreekt.
In 2018 dook de Partij op uit het ondergrondse. Onder impuls van dichter Jan Ducheyne schreven 12 dichters samen aan een eerste kettinggedicht, Signaal 1.
Op 30 mei ’18 volgde een eerste interventie in de openbare ruimte (Ravensteingallerij i.s.m. Bozar), ook werd de partijslogan er permanent aangebracht.
Nadien volgden interventies op Kunstenfestival Watou, in bibliotheek Permeke en aan Het Klein Kasteeltje. In november 2019 organiseerde de Partij een heus festival in Het Bos waarbij 8 artistieke duo's op 3 dagen tijd een volledig nieuwe creatie in elkaar boksten.Intussen werden 6 Nederlandstalige Signalen geschreven, 6 Franse en 1 multitaalgedicht in 13 verschillende talen.
De onderwerpen van de gedichten variëren, van de liefde voor het woord en de poëzie tot de vluchtelingencrisis, (on)veiligheid of het debat over privacy.
De vrijheid van de schrijvers is totaal.
Voorbeelden van acties en foto’s van de Partij voor de Poëzie kan je terugvinden op de Facebookpagina van de Partij.
Hieronder kan je alle Signaal-gedichten lezen.
Zelf lid worden van de partij? Vraag je lidkaart aan via info@vonkenzonen.be.
Voor een jaarlijkse bijdrage van 10 euro krijg je elk nieuw Signaalgedicht in een uniek ontwerp van partijvormgever Jelle Jespers per post opgestuurd.
Partij voor de Poëzie ontstond in Brussel met dit gedicht geschreven door Jan Ducheyne, op houten panelen gezet aan de Tropicana op vraag van Kasper Demeulemeester
Fluxenberg
Fluxenberg is een kersverse uitgeverij voor poëzie en andere fenomenen.
Opgericht door Johan Wambacq. Bernard van Eeghem en ikzelf zijn medeplichtig.
Het complete plan en de idee achter Fluxenberg vind je terug op de website.
Waarom Fluxenberg?
Er wordt oneindig veel meer literair werk geschreven dan uitgeverijen
of tijdschriften kunnen publiceren.
Goed zo! Een groot deel daarvan is nobele liefhebberij.
Daarnaast blijft er een segment van waardevol werk dat nooit het licht ziet.
Sommige auteurs nemen hun toevlucht tot een publicatie
‘in eigen beheer’, maar deze uitgaven blijven meestal onzichtbaar.
Fluxenberg biedt deze auteurs een professioneel platform,
een vitrine waar de uitgaven net iets meer licht krijgen.
In 2021 zullen de bundel 'Overuren in het Niets' die ik samen met Simon van Buyten schreef en
de bundel 'Noodzakelijk Kwaad/Altijd weer het Dansen' allebei bij Fluxenberg verschijnen.
Toevallig Aan Zee
In 2019 heb ik samen met enkele partners (Cultuurcafé De Grote Post & Galerie Beau Site) Toevallig Aan Zee op poten gezet. Het werd een prachtige tiendaagse waar niks moest en vanalles lukte en gebeurde. Dit was de begeleidende tekst (die alles mooi samenvat) :
Toevallig Aan Zee is geen festival.
Toevallig Aan Zee is niets meer dan een gebeuren.
Het gebeurt of het gebeurt niet.
Het is toevallig ontstaan.
Feesten worden Feesten.
Uit een zinderende zee zijn momenten tevoorschijn gekomen die op hun beurt andere momenten hebben meegenomen/achtergelaten op plaatsen waar ze elkaar toevallig kruisten. Wat overblijft is een amalgaam van toevalligheden. Een herkenning zelfs tijdens een eerste keer.
Het ontdekken van vrijheid in de blik van een ander, dansend, met de ogen dicht.
We zouden Toevallig Aan Zee ook Zee Aan Theater kunnen noemen.
Maar niet zo toevallig vonden we Toevallig Aan Zee de ideale naam voor onze plannen.
Als u naar Toevallig Aan Zee komt, dan is dat in een geest van :
‘Ik ben hier nu toch, ik kan zowel eens naar Toevallig Aan Zee gaan.’
Het gebeuren is versnipperd en verankerd tegelijk.
We waren toevallig aan zee.
Het was niet zomaar Oostende geworden.
We gingen naar het strand.
Gingen zwemmen.
Hoorden dat er een feest was.
We gingen er naartoe.
Passeerden langs een strandcabine.
Er gebeurde iets.
We wisten niet wat.
We bleven staan.
Het had wel wat.
We wandelden verder, bleven hangen
Dronken nog een zogezegde laatste.
Kwamen vrienden tegen.
Toevallig allemaal.
Optreden kijken bij zonsondergang
En diezelfde zon weer zien opkomen
Na dansen en zwemmen,
Sommige dingen zijn echter géén toeval.
En andere dingen zijn er gewoon om nooit meer
Weg te gaan.
Zoals die meeuwen.
Altijd weer die meeuwen.
De Oplichters
OPLICHTENDE INLICHTINGEN
Opgelicht = Opgelucht :
De Oprichters van De Oplichters, de senior executive concrete members Jan Ducheyne en Tim Coene, hebben hun dienstplicht erop zitten. Meer dan 20 jaar lang begaven zij zich op het werkterrein om ervaring en expertise in hun broekzak te steken. Vandaag is de speeltijd voorbij, 't is te zeggen: er staat een gloednieuwe speelarena klaar, eentje waarin Jan en Tim hun netwerken met een stevige zeemansknoop aan elkaar rijgen om afhankelijk van specifieke noden een actieteam te kunnen samenstellen dat voor uw project/event/opdracht/wens(je) een gedroomde uitkomst levert.
Trouwe trawanten worden op hun beurt Oplichters. Geen groepje ongeregeld gespuis, niet zomaar wat onbekende leveranciers uit de gouden gids.
U krijgt hier te maken met een zeldzaam fenomeen : oplichters die het beste met u en de wereld voor hebben. Een meedenkend, anticiperend en professioneel handelend elitecorps van superhelden.
Altijd paraat om binnen hun domein (en superpowers) het beste van zichzelf te geven door de hulpbehoevenden, de eenzamen, al die lieden die het te druk hebben met carrièreswitch, kinderen, de hond uitlaten of geheime liefdes fluks en gezwind het idee of project met superluminale snelheid het licht te geven dat het verdient.
Wilt u bijvoorbeeld een openingsreceptie voor uw nieuwe koffiebar organiseren met hongerig makende live-muziek? Kan uw vernissage wat randanimatie gebruiken? Wenst u met uw organisatie gezellig te bbqen op een oogverblindend mooie locatie waar onverwacht inspirerende voorvallen de teamgeest prikkelen? Droomt u ervan u een literair event uit de grond stampen waar schrijvers figuurlijk uit de lucht vallen? Zoekt u een beklijvende invulling van uw schooluitstap, ceremonie, petanque- wedstrijd, parade, kroegentocht, tuinfeest, website...?
Of wil u eenvoudigweg een tekst geschreven zien die u niet zelf op papier krijgt? Van organisatie tot communicatie, in actie, woord en beeld: laat ons u oplichten.
Voor het rijden van uw auto naar de controle, het verhuizen van uw rommel naar de zolder, babysitten, het vullen van het gat in uw begroting, tuinieren, het rechtzetten van kranen of het creatief verwijderen van loszittende tanden of een verkwikkend lavementje zijn we echter niet bereikbaar;
Al kennen wij, als oplichters uiteraard een goeie loodgieter,
hier alvast zijn gegevens : Pierre Van Hecke (0475344631)
De mogelijkheden zijn dus heden mogelijk :
Contacteer ons, wij komen luisteren en
bekijken hoe we u en uw idee kunnen oplichten.
We laten uw plannen niet in het donker wegkwijnen of loodzwaar op uw schouders wegen.
Wij maken ruimte(schepen) in uw hoofd.
Wij zijn er om uw idee op te lichten en aldus te verlichten, we zijn dat sprankeltje hoop dat oplicht wanneer u het niet meer weet of er simpelweg de tijd niet voor vindt
(of , want dat kan ook : bij u brandt het licht niet, of ’t is kapot)
Wij voorzien het verschil te maken,
wij wensen niet ondergebracht te worden in welk hokje dan ook.
Wij kennen Lars Von Trier persoonlijk.
Wij zijn dé Oplichters,
dichters van wacht
we zouden naar zee gaan
Het schitterende initiatief dichters van wacht - op touw gezet door verb(l)ind - kreeg na de vele telefoons en geweldige gesprekken en reacties een terechte vereeuwiging in deze bloemlezing uit de poëzie van de deelnemende dichters met de mooie titel 'we zouden naar zee gaan'.
Hier te bestellen : verbindba(a)r,
GEDICHT UIT 'WE ZOUDEN NAAR ZEE GAAN'
Er zijn weinig dingen
Er zijn weinig dingen die altijd opnieuw mooi zijn.
Maar ze zijn er wel.
Een aap die naar de hemel gaat.
Altijd mooi.
Een plaats die jarenlang onveranderd blijft,
daardoor altijd opnieuw, steeds mooier.
Een weerzien, onverwacht, de flitsende
fractie van de seconde
waarin dezelfde vertrouwde lampen
aanfloepen in een uitstalraam
van een hart dat een spiegelslag herkent.
Altijd opnieuw mooi.
Iets dat uit de hand loopt,
zoals een storm tijdens dewelke
men beslist niet te vluchten maar
te beginnen kijken.
Het wachten tussen donder en bliksem
uitleggen aan een zwerk spiedende kinderen.
Altijd opnieuw, mooi.
Er zijn weinig dingen
die altijd opnieuw mooi…
Maar er blijft de evidentie van
een ondergaande zon
op een geboortestrand, in
de door herhaling van zien
eigengemaakte zee.
Iets zoals het buitenzetten van vuilnisbakken, is dat niet.
Al is het altijd opnieuw mooi als ze weg zijn.
Er zijn veel dingen die altijd opnieuw lelijk zijn.
Daarvoor is hier geen plaats.
-JAN DUCHEYNE
de klimaatdichters
Hier vind je de link naar de bundel:
Zwemlessen voor later
Een noodkreet voor de aarde, een ode aan de natuur, een pleidooi voor omwenteling
Maakt u zich ook zorgen om onze planeet? Vraagt u zich ook af wat u kunt doen? Gelooft u, net als wij, in een mooiere, eerlijkere en groenere wereld?
De klimaatdichters, een groep van ruim 160 dichters uit Nederland en Vlaanderen, hebben één gedeelde zorg: de toestand van de aarde.
Met poëzie in al haar verschijningsvormen strijden zij voor een klimaatvriendelijke wereld.
Zwemlessen voor later bevat een bonte verzameling van gedichten, geschreven door jonge honden en ervaren rotten in het vak.
U vindt in deze bundel natuurlyriek, afgewisseld met oproepen over ijsberen, wieren en parkeerplekken,
traditionele dichtvormen en videogedichten.
De opbrengst van deze bundel gaat naar One World Tree Planting.
troostplekken (opdrachtgever : Ferm)
Dit is een voorbeeld van een gedicht dat ik schreef in opdracht, in dit geval voor de troostplekken die in gans Vlaanderen werden opgericht door Ferm.
"Deze plek is van ons.
Hier zijn wij voor altijd het stille knisperen in
het schitterende ochtendlicht,
de ontluikende bloem, de eeuwige wind.
Dat enkel jij zo kijkt
hoeven we aan niemand uit te leggen.
Zwijgend leggen wij onze handen
als vanzelf, in elkaar.
Zie, je lacht
want je weet vanzelfsprekend :
Hier, is waar wij samen zijn.
Deze plek is van ons."
colums
Voor diverse media schreef ik een aantal columns. Zoals deze reeks BruxellesVies voor Bruzz :
'It is now ten in the morning, and I can still just manage to type'
'C’est si bon d’être à la maison'
Het is simpel : men mag mij altijd bellen, voor een wekelijkse, zelfs dagelijkse column, I love the deadlines